Jak znaleźć dłużnika w Polsce
Bardzo częstym zjawiskiem jest sytuacja, w której wierzyciel nie dysponuje aktualnymi danymi adresowymi dłużnika i wysyłane przez niego monity czy też wezwania do zapłaty są zwracane przez Pocztę Polską z adnotacją „adresat wyprowadził się” lub „adresat nieznany”. Zazwyczaj dłużnicy nie są skorzy do informowania wierzycieli o zmianie miejsca prowadzenia swojej działalności lub miejsca zamieszkania.
Posiadanie adresu zamieszkania dłużnika jest niezwykle istotne, ponieważ zgodnie z przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego w pozwie o zapłatę musi zostać wskazany adres zamieszkania dłużnika. A zatem bez posiadania adresu zamieszkania dłużnika niemożliwym jest dochodzenie swoich roszczeń o zapłatę ma drodze postępowania sądowego.
Jeżeli dłużnik prowadzi działalność gospodarczą w ustaleniu adresu pomogą nam: Krajowy Rejestr Sądowy lub Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej. W obu przypadkach możemy skorzystać z internetowej przeglądarki oraz uzyskać podstawowe informacje o podmiotach w nich zarejestrowanych.
W Krajowym Rejestrze Sądowym (https://ekrs.ms.gov.pl/web/wyszukiwarka-krs) znajdziemy dane o osobach prawnych takich jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne dodatkowo znajdują się tam informacje o spółkach jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyjnych oraz fundacjach, stowarzyszeniach, zakładach opieki zdrowotnej. Rejestr sądowy dostarczy nam informacji o wspólnikach spółek, jej Zarządzie oraz aktualnych danych teleadresowych. Korzystanie z przeglądarki internetowej dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów jest darmowe i bardzo proste. Oprócz przeglądarki internetowej można osobiście udać się do siedziby Sądu celem przejrzenia akt danej spółki. W aktach sądowych można znaleźć więcej informacji niż w internetowym rejestrze np. adresy zamieszkania wspólników – a to bardzo przydatna informacja pod kątem prowadzenia egzekucji sądowej.
Drugą ogólnodostępną przeglądarką podmiotów prowadzących działalność gospodarczą jest Centralna Ewidencja i Informacja o działalności gospodarczej (https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg/ceidg.public.ui/Search.aspx). Rejestr ten zawiera informacje o osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Znajdziemy tam informacje o adresie prowadzenia działalności. Niestety w rejestrze brak danych odnośnie miejsca zamieszkania osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Choć w wielu przypadkach adres zamieszkania jest jednoznaczny z adresem prowadzenia działalności. Wyszukiwanie danych jest darmowe oraz niezwykle proste.
Sytuacja komplikuje się jeżeli nasz dłużnik jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. W tym przypadku nie posłużymy się żadnym internetowym rejestrem lub wyszukiwarką. Jeżeli chcemy ustalić adres zamieszkania takiej osoby musimy złożyć wniosek do Urzędu Gminy lub Miasta o udostępnienie danych z rejestru mieszkańców. Musimy mieć jednak pewność, że nasz dłużnik jest mieszkańcem danej gminy. Jeżeli nie posiadamy takiej wiedzy możemy się zgłosić do Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, który na stosowny wniosek udostępni nam dane z rejestru PESEL. Wniosek należy uzasadnić, to znaczy, ze musimy wykazać nasz interes prawny w pozyskaniu danych z rejestru. Do wniosku powinno się dołączyć dokumentację potwierdzającą istnienie długu (np. faktury VAT) oraz dokumenty sugerujące na próbę jego uzyskania np. kierowane do dłużnika wezwania do zapłaty. Tego typu dokumentacja będzie również niezbędna na etapie sporu sądowego. Wniosek o udostępnienie danych podlega opłacie w wysokości 31,00 zł.
Po uzyskaniu informacji z rejestrów można przystąpić do kolejnego etapu odzyskiwania należności, czyli windykacji sądowej a w kolejnym etapie egzekucyjnej.