Ogłoszenie upadłości konsumenckiej w Polsce

Upadłość konsumencka jest instytucją polskiego prawa, która zmierza do umorzenia w całości lub w części zobowiązań osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Postępowanie upadłościowe uregulowane jest w Ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. Regulacje zawarte w ustawie pozwalają na ogłoszenie upadłości osobie fizycznej, która spełnia takie podstawowe warunki:

– ma miejsce zamieszkania w Polsce,

– nie prowadzi działalności gospodarczej,

– nie reguluje swoich zobowiązań od co najmniej 3 miesięcy,

– niewypłacalność lub też zwiększenie stopnia niewypłacalności powstało nie z umyślnej winy, lub rażącego niedbalstwa.

W postępowaniu upadłościowym można zgłosić zobowiązania o różnym charakterze m.in. niespłacone zobowiązania kredytowe, pożyczki tzw. chwilówki, zobowiązania u osób prywatnych, opłaty za media, czynsze, telefony itd.. Nie można w postępowaniu upadłościowym dochodzić umorzenia zobowiązań alimentacyjnych, odszkodowań, grzywien i opłat sądowych. Istnieje możliwość, przy odpowiednim poprowadzeniu postępowania, aby do upadłości konsumenckiej włączyć również zobowiązania pochodzące z prowadzonej wcześniej działalności gospodarczej, w tym należności publicznoprawne jak zaległości podatkowe w urzędzie skarbowym czy należne składki na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Postępowanie upadłościowe rozpoczyna się od złożenia wniosku o upadłość do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika. W Polsce wydziały zajmujące się upadłością konsumencką ma 30 sądów rejonowych. Do wniosku należy złożyć wykaz swoich zobowiązań (listę wierzycieli) wraz z dokumentami potwierdzającymi istnienie zobowiązania (umowy, nakazy zapłaty, faktury) oraz ich wysokością, oraz datą wymagalności. We wniosku należy również wskazać swój stan majątkowy tzn. wykazać źródło dochodu i jego wysokość, wykazać wartościowe ruchomości czy nieruchomości, których jesteśmy właścicielami lub współwłaścicielami. Po złożeniu wniosku sąd wyznaczy termin rozprawy, na której osoba starająca się o upadłość powinna się stawić i złożyć wyjaśnienia. Jeśli sędzia nie ma wątpliwości, upadłość konsumencka zostaje ogłoszona już na pierwszej rozprawie. Możliwe jest również wyznaczenie kolejnych posiedzeń sądu.

Po ogłoszeniu upadłości przez sąd, upadłemu zostaje wyznaczony syndyk i sędzia komisarz, którzy zajmują się już właściwym postępowaniem upadłościowym, którego głównym celem jest ustalenie majątku upadłego i jego ewentualne spieniężenie na poczet zobowiązań. Jeśli upadły pracuje i jego dochody na to pozwalają, może zostać ustalony plan spłaty wierzycieli, który może trwać do 3 lat. W tym okresie osoba ogłaszająca upadłość będzie zobowiązana do przekazywania syndykowi ustalonej kwoty na poczet częściowego zaspokojenia zobowiązań. Po zakończeniu wyznaczonego okresu, niespłacone należności ulegają umorzeniu. W przypadku, gdy upadły nie posiada majątku i nie ma możliwości dokonywania wpłat na poczet planu spłaty wierzycieli, postępowanie może się zakończyć jedynie na ustaleniu listy wierzycieli i umorzeniu tych zobowiązań.

Postępowanie upadłościowe wydłuża się w przypadku, gdy upadły posiada majątek, szczególnie nieruchomość. Wiąże się to z tym, że syndyk podejmuje działania zmierzające do sprzedaży takiego majątku.

Po zakończeniu procedury upadłościowej pozostaje wpis w biurze informacji kredytowej, o tym, że dana osoba ogłosiła upadłość konsumencką.