Polski kodeks karny
Polski kodeks karny w dzisiejszym brzmieniu uchwalony został 6 czerwca 1997 roku, a wszedł w życie 1 września 1998 roku. Wraz z nim uchwalone zostały i weszły w życie dwa kodeksy: kodeks postępowania karnego i kodeks karny wykonawczy, które regulują jak z przepisów poprawnie korzystać w praktyce. Składa się on z trzech części: ogólnej (przepisy zawierające ogólne zasady obowiązujące w prawie karnym), szczególnej (przepisy zawierające konkretne kary za poszczególne czyny zabronione) oraz wojskowej (sekcja dotycząca wojska i prawidłowego zachowania się żołnierzy).
Kodeks karny za zabronione czyny przewiduje trzy możliwości kar. Pierwsza z nich to kara pozbawienia wolności, która odbywana jest w zakładach karnych na terenie całej Polski. W okres tej kary wlicza się ewentualny czas odsiadywania w areszcie śledczym czekając na proces. Z zasady obcokrajowcy popełniający czyn zabroniony na terenie Polski, również w tym kraju odbywają karę, chociaż zależy to od szczegółowych umów międzynarodowych. Drugą z możliwych kar jest kara ograniczenia wolności, czyli np. zlecenie rozmaitych dodatkowych prac społecznych w wymiarze ściśle określonym przez sąd. Trzecia kara to zwyczajowa grzywna pieniężna. Kodeks karny wprowadza również instytucję konieczności zadośćuczynienia przez skazanego na rzecz poszkodowanych z jego winy. Ustawa znosi ostatecznie karę śmierci, która istniała w Polsce w okresie ludowym. Najwyższą możliwą karą jest dożywotnie pozbawienie wolności.
Charakterystycznymi cechami polskiego kodeksu karnego jest to, że usiłowanie popełnienia czynu zabronionego w myśl przepisów karane jest dokładnie tak samo, jak samo dokonanie owej czynności. Jeżeli więc sprawca działał z silnym zamiarem np. zabicia kogoś to nawet jeśli z przyczyn losowych nie udało mu się czynu dopełnić, będzie karany jak za morderstwo. Z drugiej strony, kodeks karny wyłącza odpowiedzialność karną osób chorych psychicznie, które nie mogły racjonalnie oceniać swojego zachowania. Sąd może jednak skierować daną osobę na przymusową terapię w odpowiedniej ku temu klinice.
W polskim systemie pełnoletniość osiąga się z chwilą ukończenia osiemnastego roku życia, ale odpowiedzialność karną nabywa się wcześniej – już po ukończeniu siedemnastego roku życia sądzonym jest się jak osoba dorosła. W niektórych wypadkach najgroźniejszych dla społeczeństwa przestępstw sądzone jak dorosłe mogą być osoby, które ukończyły piętnasty rok życia. Chodzi tu między innymi o młodocianych, którzy dopuścili się zbrodni zabójstwa lub gwałtu. Generalnie osoby poniżej 17 roku życia, które złamały któryś z przepisów kodeksu karnego sądzone są przez odpowiednie wydziały sądowe i umieszczane w zakładach poprawczych dla trudnej młodzieży.
Kodeks karny nowelizowany był po raz pierwszy już w roku 1999, a od tego czasu ustawę zmieniono już ponad 90 razy. W ten sposób osoby interesujące się polskim prawem karnym muszą stale śledzić aktualne działania Sejmu i Senatu, aby nie przegapić kolejnych zmian. Przy zakupie książkowej wersji kodeksu zawsze należy sprawdzić natomiast, kiedy został wydany.