Polski rejestr działalności
Każda osoba, która decyduje się na prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce jest zobowiązana do dokonania rejestracji swojej działalności. W Polsce wyróżniamy 3 rejestry prowadzenia działalności gospodarczej:
– Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)
– Centralna Ewidencja i Informacja o działalności gospodarczej (CEIDG),
– Rejestr Przedsiębiorców Zagranicznych.
Przypisanie przedsiębiorcy do konkretnego rejestru jest uzależnione od formy prawnej prowadzenia działalności.
Krajowy Rejestr Sądowy
Aktualnie istnieje możliwość wyszukiwania konkretnego podmiotu zarejestrowanego w Krajowym Rejestrze Sądowym za pomocą przeglądarki internetowej dostępnej na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Wśród podmiotów zarejestrowanych w KRS-ie wyróżniamy: stowarzyszenia, organizacje społeczne, fundacje, publiczne zakłady opieki zdrowotnej, istotną część stanowią przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą, w formie:
– spółki jawnej – spółka ta nie posiada osobowości prawnej, może zostać założona przez minimalne dwie osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tej formie prowadzenia działalności wspólnicy odpowiadają majątkiem prywatnym za zobowiązania spółki, do zawarcia spółki jawnej konieczna jest umowa w formie pisemnej,
– spółki partnerskiej – spółka ta przeznaczona jest dla osób wykonujących wolne zawody czyli adwokatów, radców prawnych, biegłych rewidentów, doradców podatkowych, lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, pielęgniarki i położne, aptekarzy, architektów, inżynierów budownictwa, rzeczników patentowych, tłumaczy przysięgłych, brokerów ubezpieczeniowych, notariuszy, komorników itp. Spółkę zakładają co najmniej 2 osoby fizyczne posiadające uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu, spółka nie ma osobowości prawnej, ma natomiast zdolność do czynności prawnych, zawarcie umowy spółki wymaga aktu notarialnego,
– spółki komandytowej – przeznaczona jest do prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą (co oznacza, że nazwa spółki powinna zawierać nazwę co najmniej jednego wspólnika), spółkę tą mogą założyć co najmniej dwie osoby fizyczne, prawne lub jednostki nie posiadające osobowości prawnej, spółka nie ma zdolności prawnej, ma natomiast zdolność do czynności prawnych, do jej założenia wymagana jest forma aktu notarialnego. W spółce komandytowej jeden ze wspólników odpowiada w sposób nieograniczony za zobowiązania spółki (komandytariusz), odpowiedzialność drugiego jest ograniczona.
– spółki komandytowo-akcyjnej – formą jest bardzo zbliżona do spółki komandytowej, przeznaczona jest do prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą (co oznacza, że nazwa spółki powinna zawierać nazwę co najmniej jednego wspólnika), spółkę tą mogą założyć co najmniej dwie osoby fizyczne, prawne lub jednostki nie posiadające osobowości prawnej, spółka nie ma zdolności prawnej, ma natomiast zdolność do czynności prawnych, do jej założenia wymagana jest forma aktu notarialnego. W spółce komandytowo-akcyjnej jeden ze wspólników odpowiada w sposób nieograniczony za zobowiązania spółki (komandytariusz), drugi natomiast jest akcjonariuszem i nie odpowiada za zobowiązania spółki. Ta forma prawna dotyczy zazwyczaj dużych przedsiębiorstw.
– spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – ma osobowość prawną, może być założona przez jedną lub więcej osobę fizyczną, prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Za zobowiązania spółki odpowiada spółka swoim majątkiem, wspólnicy nie są odpowiedzialni, do założenia spółki wymagany jest kapitał zakładowy w wysokości 5 000,00 zł.
– spółki akcyjnej – ma osobowość prawną, może być założona przez jedną lub więcej osobę fizyczną, prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, do założenia spółki wymagany jest kapitał zakładowy w wysokości 100 000,00 zł. Za zobowiązania spółki odpowiada spółka swoim majątkiem, akcjonariusze nie są odpowiedzialni.
Centralna Ewidencja i Informacja o działalności gospodarczej
To zbiór przedsiębiorców będących osobami fizycznymi. Wśród form prowadzenia działalności osób fizycznych zarejestrowanych w CEIDG wyróżniamy:
– spółkę cywilną – przeznaczona jest do prowadzenia działalności w niewielkim zakresie, mogą ją założyć co najmniej 2 osoby fizyczne. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem za zobowiązania spółki.
– indywidualne prowadzenie działalności gospodarczej (samozatrudnienie) – prowadzenie działalności przez 1 osobę fizyczną. To najprostsza forma prowadzenia działalności.
Rejestr Przedsiębiorców Zagranicznych
Rejestr ten prowadzony jest przez Ministra Gospodarki. Tyczy się przedsiębiorców pochodzenia innego niż polski, którzy na terenie polski tworzą swoje przedstawicielstwa.