Rozwód w Polsce alimenty
Sprawa rozwodowa a alimenty
Sprawa rozwodowa w ostatecznym kształcie rozstrzyga nie tylko o uznaniu rozkładu pożycia małżeńskiego, ale również decyduje o innych korespondujących z życiem rodzinnym kwestiach, które nierzadko mają charakter majątkowy. Ustanowienie alimentów na rzecz jednego z małżonków, w dużej mierze zależy od wyniku sprawy rozwodowej, bowiem wyłonienie winnego rozpadu małżeństwa, dyskwalifikuje go w żądaniu świadczeń pieniężnych od byłego małżonka. Natomiast pozostawanie bez winy, bądź uznanie winy obu stron uprawnia do ustanowienia alimentów na rzecz małżonka, która znajduje się w niedostatku.
W świetle prawa rodzinno- opiekuńczego, za podmiot żyjący w niedostatku, uznaje się w głównej mierze osobę nie posiadającą żadnych środków utrzymania, ale także podmiot, którego usprawiedliwione potrzeby nie są w pełni zaspokojone. Mimo, iż przesłanki dotyczące przyznania alimentów wydają się być jasno sprecyzowane, to praktyka jurysdykcyjna dopuszcza w tym względzie pewne odejścia od reguły. Przykładowo, sąd może stwierdzić o ustanowieniu alimentów względem małżonka niewinnego, niebędącego w stanie niedostatku, jeżeli orzeczenie rozwodu istotnie wpłynie na jego sytuację majątkową.
Alimenty na dzieci
Zagadnienie obowiązku alimentacyjnego, w przypadku dzieci przybiera o wiele szerszy wymiar. Oprócz kwestii materialnych, dochodzą, również obowiązki o charakterze wychowawczym, które są komponentem spełniania misji rodzicielskiej oraz warunkiem utrzymania praw do opieki nad dzieckiem. Przede wszystkim oznacza to zapewnienie rozwoju kulturalnego, intelektualnego, moralnego oraz przygotowanie do przyszłego, samodzielnego życia. Rozróżnienie alimentów na osobiste i majątkowe, często determinuje podział ról pomiędzy rodzicami, jaki następuje w wyniku wydania orzeczenia o rozwodzie. Przyznanie jednemu z małżonków całości zobowiązań o zabarwieniu wychowawczym, skutkuje nałożeniem na drugiego obowiązku pokrycia kosztów egzystencji potomka. Obowiązek alimentacyjny istnieje przez cały okres trwania edukacji dziecka, nawet w razie osiągnięcia pełnoletności, przymus płacenia alimentów nie ustaje. Ma to na celu umożliwienie kształcenia i zdobywania predyspozycji zawodowych, bez obaw o koszty utrzymania. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy dziecko nie jest w stanie się usamodzielnić, na skutek własnych uchybień i zaniedbań, wtedy obowiązek alimentacyjny może zostać uchylony.
Zwolnienia od płacenia alimentów
Istnieją, także okoliczności, w których orzekanie o ustanowieniu alimentów nie jest konieczne. Motywem podjęcia owej decyzji przez sąd może być stwierdzenie, że dziecko będzie w stanie zaspokoić własne potrzeby z dochodów, których źródłem są jego własne prawa. Inną przesłanką jest udowodnienie, że optymalnym źródłem utrzymania dziecka mogą stać się środki pochodzące ze sprzedaży rzeczy, które do niego należą. Jednak ta okoliczność wymaga aprobaty sądu opiekuńczego. Ani potomek, ani rodzic nie może samodzielnie zadecydować o sprzedaży owych rzeczy, gdyż jest to czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu.
Wysokość alimentów
Kwota alimentów ustanowiona względem jednego z rodziców, jest zróżnicowana i zależna od kilku czynników. Kluczowym aspektem jest ustalenie czy dana osoba pozostaje w stosunku pracy, czy też jest osobą bezrobotną. Ponadto czynnikiem branym pod uwagę jest wysokość dochodów oraz możliwości zarobkowe, które kształtują się różnie w zależności od płci, wieku, wykształcenia osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. Niekiedy badana jest, również zdolność i predyspozycje do pomnażania dochodów, a także czy zostały podjęte wszelkie kroki umożliwiające podjęcie zatrudnienia.
Prawa cudzoziemców, chcących się rozwieść w Polsce
Co do zasady pozew o rozwód jak i roszczenie o ustanowienie alimentów osób zamieszkujących za granicą mogą być rozpatrywane przed polskim sądem. O właściwości sądu decyduje, miejsce zamieszkania lub pobytu zwykłego małżonków oraz fakt posiadania przez nich obywatelstwa polskiego. W każdym innym przypadku należy odnieść się do przepisów prawa międzynarodowego. Jeżeli jesteś obywatelem Unii Europejskiej, zasady dotyczące ustalania sądu właściwego w Twojej sprawie, znajdziesz w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. Natomiast, jeśli zamieszkujesz poza obszarem Unii Europejskiej stwierdzenie właściwości sądu polskiego nastąpi na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Przede wszystkim sprawa będzie mogła zostać rozstrzygnięta w Polsce, jeżeli Twój małżonek posiada polskie obywatelstwo oraz zamieszkuje lub przebywa na terytorium RP, co najmniej 6 miesięcy przed wszczęciem postępowania.
Pomimo spełnienia przesłanek umożliwiających przeprowadzenie rozprawy rozwodowej w Polsce, mogą istnieć rozbieżności co do stosowania regulacji przedmiotowych. Nie zawsze, bowiem uznanie właściwości sądu polskiego oznacza, że właściwe będzie zastosowanie prawa ugruntowanego w Polsce. Dla małżonków, którzy posiadają obywatelstwo polskie, nawet jeżeli jest to jedno z dwóch nadanych obywatelstw, prawidłowe będzie zastosowanie regulacji ojczystego prawa małżonków. Jeżeli strony nie posiadają wspólnego, rodzimego prawa, wówczas stosuje się prawo obowiązujące na terenie miejsca ich zamieszkania. Jeżeli zainteresowani w momencie składania dokumentów rozwodowych, nie zamieszkują razem, odpowiedni jest reżim prawny występujący w miejscu ich ostatniego wspólnego pobytu. Dopiero, gdy niemożliwe jest ustalenie owego miejsca pobytu, sąd stosuje prawo polskie.